NỘI DUNG
1. Chứng khoán là gì?
Chứng khoán là một bằng chứng xác nhận sự sở hữu hợp pháp của người sở hữu đó với tài sản hoặc phần vốn của công ty hay tổ chức đã phát hành.
Cụ thể, một cổ phần đại diện cho quyền sở hữu hợp pháp của một doanh nghiệp. Các tập đoàn sẽ phát hành cổ phiếu (cổ phiếu thông thường và cổ phiếu ưu đãi). Cổ phiếu khi được hoán đổi cho nhau thì sẽ được gọi là “chứng khoán”. Như vậy, đầu tư vào thị trường chứng khoán nghĩa là bạn đang mua quyền sở hữu một hay nhiều doanh nghiệp.
Chứng khoán bao gồm các loại như cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ … Chứng khoán cũng được coi là một phương tiện hàng hóa trừu tượng có thể thỏa thuận và có thể thay thế được, đại diện cho một giá trị tài chính.
Hãy cùng xem video dưới đây để hiểu rõ hơn về thị trường chứng khoán nhé!
2. Đặc điểm của thị trường chứng khoán
- Tính thanh khoản (Tính lỏng): Chứng khoán có tính lỏng cao hơn so với các tài sản khác, thể hiện qua khả năng mua bán trên thị trường. Các chứng khoán khác nhau có khả năng chuyển nhượng là khác nhau. Trong đó, cổ phiếu có mức thanh khoản cao nhất.
- Tính rủi ro: Chứng khoán là tài sản tài chính mà giá trị của nó chịu tác động lớn của rủi ro (Rủi ro thị trường, rủi ro lạm phát, rủi ro chính trị …).
- Tính sinh lợi: Chứng khoán là một tài sản tài chính mà khi nhà đầu tư sở hữu đều mong muốn nhận được một thu nhập lớn hơn trong tương lai. Thu nhập này có được từ cổ tức được chia hoặc việc tăng giá chứng khoán trên thị trường.
3. Phân loại thị trường chứng khoán
Thị trường chứng khoán gồm: thị trường chứng khoán sơ cấp và thị trường chứng khoán thứ cấp
3.1 Thị trường chứng khoán sơ cấp là gì?
Thị trường chứng khoán sơ cấp: người mua chứng khoán lần đầu từ nhà phát hành (chính phủ, doanh nghiệp, quỹ đầu tư). Thường huy động nguồn vốn nhàn rỗi thành vốn dài hạn để phục vụ sản xuất kinh doanh.
Cụ thể: các đợt IPO, phát hành ra công chúng lần đầu, các đợt phát hành riêng lẻ.
Thị trường sơ cấp KHÔNG hoạt động liên tục, chỉ khi doanh nghiệp cần huy động vốn.
3.2 Thị trường chứng khoán thứ cấp là gì?
Thị trường chứng khoán thứ cấp: Là nơi mua qua bán lại các chứng khoán, sau khi đã bán thị trường sơ cấp.
Thực tế, điều mà chúng tìm hiểu và nghiên cứu chứng khoán, thì chủ đạo vẫn là giao dịch thứ cấp. Mua bán cổ phiếu trên 3 sàn HOSE, HNX, UPCOM.
Khi bạn mua/bán chứng khoán, thì tức là những nhà đầu tư cá nhân, tổ chức bán/mua với bạn.
Một thị trường chứng khoán phát triển thì doanh nghiệp có thể phát hành cổ phiếu để tăng vốn đầu tư vào các hoạt động kinh doanh phát triển. Cũng như những NĐT góp vốn kinh doanh có nhu cầu thoái vốn để thực hiện hóa lợi nhuận…
4. Một số thuật ngữ cơ bản trên thị trường chứng khoán
| Thuật ngữ | Giải thích |
| Cổ phần | Nguồn vốn của một tổ chức được chia thành các phần bằng nhau. |
| Cổ phiếu | Chứng chỉ được phát hành để xác nhận quyền sở hữu cổ phần. |
| Cổ phiếu phổ thông | Là loại cổ phiếu xác định quyền được biểu quyết đối với các quyết định lớn của công ty và được hưởng lợi ích hay cổ tức nhưng không cố định. |
| Cổ phiếu ưu đãi biểu quyết | Là loại cổ phiếu có giá trị phiếu biểu quyết cao hơn nhiều so với cổ phiếu dạng phổ thông. |
| Cổ phiếu ưu đãi cổ tức | Là loại cổ phiếu xác định quyền được trả cổ tức cao hơn so với cổ phiếu phổ thông. |
| Cổ phiếu ưu đãi hoàn lại | Là loại cổ phiếu xác định quyền được đơn vị phát hành hoàn vốn bất cứ khi nào theo yêu cầu hoặc theo các điều kiện được xác lập. |
| Cổ đông | Là những cá nhân/tập thể sở hữu cổ phiếu. |
| Cổ tức | Là khoản lợi nhuận được chia cho cổ đông sẽ nhận được hàng năm từ công ty cổ phần (bao gồm cổ tức bằng tiền mặt và cổ tức bằng cổ phiếu). |
| Cổ tức cố định | Phần lợi nhuận được chia cho cổ đông mà không phụ thuộc kết quả kinh doanh của công ty. |
| Cổ tức thưởng | Phần lợi nhuận được chia cho cổ đông tùy phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của công ty. |
| Trái phiếu | Là loại chứng khoán xác nhận nghĩa vụ nợ phải trả của tổ chức phát hành. |
| Chứng chỉ quỹ | Là chứng khoán được phát hành bởi các quỹ đầu tư chứng khoán. |
| VN-Index | Chỉ số thể hiện biến động các cổ phiệu niêm yết trên sàn HOSE. |
| HNX-Index | Chỉ số thể hiện biến động các cổ phiếu niêm yết trên sàn HNX. |
| IPO | Phát hành chứng khoán lần đầu ra công chúng. |
| Vốn hóa | Tổng giá trị cổ phần của các doanh nghiệp có cổ phiếu niêm yết. |
| Thanh khoản | Mức độ nhanh chóng trong việc mua bán chứng khoán. |
| Khối lượng giao dịch | Số chứng khoán được giao dịch trong phiên. |
5. Vai trò của chứng khoán đối với nền kinh tế
Đối với nền kinh tế
Chứng khoán và thị trường chứng khoán là thước đo sức mạnh của nền kinh tế. Các chỉ số đo lường thị trường hay giá cổ phiếu của các công ty thể hiện liệu nền kinh tế đang trong giai đoạn tốt hay không.
Chính phủ nhờ vào thị trường chứng khoán sẽ kiểm soát tốt hơn tình hoạt động cũng nền kinh tế cũng như hoạt động của các công ty niêm yết (các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán sẽ phải công khai tình sản xuất kinh doanh, công bố thông tin định kỳ …).
Đối với doanh nghiệp
Để huy động được các nguồn vốn dài hạn bên cạnh việc đi vay ngân hàng, các công ty đã thực hiện huy động thông qua hình thức phát hành các chứng khoán. Đây chính là kênh mang lại nguồn vốn dồi dào từ công chúng giúp các công ty phát triển kinh doanh.
Đối với nhà đầu tư
Thị trường chứng khoán là nơi tiềm năng đề đầu tư. Việc đầu tư vào cổ phiếu trên thị trường thường có rủi ro nên bắt buộc nhà đầu tư phải có cách quản lý chặt chẽ, tìm hiểu thật kỹ trước khi tham gia.
Một trong những lợi ích chính của việc đầu tư vào thị trường chứng khoán là cơ hội để tìm kiếm lợi nhuận. Thị trường chứng khoán có xu hướng tăng theo sự phát triển của nền kinh tế hay sự tăng trưởng của các công ty. Đầu tư vào các công ty ổn định, có xu hướng phát triển có thể tạo ra lợi nhuận cho nhà đầu tư.
Ngoài ra, đầu tư vào thị trường chứng khoán đem đến sự đa dạng hóa khoản tiền nhà đầu tư có ngoài các kênh như vàng, bất động sản hay gửi tiền tiết kiệm.
6. Những điều cần lưu ý khi tham gia thị trường chứng khoán
- Trước khi tham gia thị trường chứng khoán, điều cần làm đầu tiền là trau dồi thật kỹ các kiến thức cần thiết như cách đọc báo cáo tài chính; cách phân tích kinh tế vi mô, vĩ mô …
- Sau khi tích lũy kiến thức cần xác định cụ thể loại hình đầu tư chứng khoán mà bạn hướng đến. Với nhứng người ưu thích rủi ro có thể chọn lựa cổ phiếu. Ngược lại, với những ai thận trọng, muốn có thu nhập chắc chắn hơn thì trái phiếu hay chứng chỉ quỹ sẽ là loại hình ưu tiên.
- Xác định rõ về khả năng tài chính cho việc đầu tư, phân bổ danh mục sao cho hợp lý nhất.
- Với những ai chưa đủ tự tin thì nên chọn cho mình một nhà môi giới chứng khoán giỏi và uy tín.
- Trong quá trình giao dịch, bạn luôn cần theo sát xu hướng, cập nhật tin tức liên tục để có thể phân tích thị trường một cách chính xác.
- Sẵn sàng cắt lỗ khi cần thiết để đảm bảo nguồn vốn, tránh tình trạng sa đà vào giao dịch khi ở trạng thái hoang mang.
Hy vọng rằng qua bài viết trên đây của chúng tôi, các bạn đã phần nào hình dung được về chứng khoán là gì và thị trường chứng khoán hoạt động như thế nào. Nếu bạn muốn tham gia vào ngành chứng khoán này hãy tìm hiểu nhiều hơn để có thể đầu tư sinh lời từ chứng khoán nhé.
Nguồn www.taichinhvn.com